De Wet voor Kinderopvang stelt 4 pedagogische basisdoelen:
• Een gevoel bieden van emotionele veiligheid
• Ontwikkelen van persoonlijke competenties
• Ontwikkelen van sociale competenties
• Overdracht van normen en waarden

Bij het opstellen van deze doelen gaan we uit van het vertrouwen dat we hebben in het vermogen van kinderen. Kinderen hebben vanaf de geboorte een innerlijke motivatie om te leren lopen, praten en contact te maken met anderen. Zij leren wat nodig is voor het leven. Kinderen leren binnen het eigen vermogen, op een eigen tempo en geheel eigen wijze. Het eigen en unieke ontwikkelingstempo van het kind is voor ons maatgevend in de begeleiding van de kinderen.

De kwaliteit van de opvang valt of staat met de interactievaardigheden van de pedagogisch medewerker. Door haar interacties met het kind zelf en door haar invloed op de interacties van de kinderen onderling bepaalt de pedagogisch medewerker in sterke mate de kwaliteit van de ervaringen die de kinderen in de opvang krijgen aangeboden. Bij kinderdagverblijf op eXpeditie letten we daarbij op de volgende 6 vaardigheden.

SENSITIEVE RESPONSIVITEIT
De pedagogisch medewerker let goed op de signalen die een kind afgeeft, door oog te hebben voor het kind probeert zij te begrijpen wat het kind bedoelt. Ze reageert tijdig en adequaat op deze signalen door de gevoelens en emoties van het kind te benoemen en te verwoorden wat een kind mee maakt of wat de situatie laat zien. Ze heeft begrip voor kind en zal het kind hierin ondersteunen.

RESPECT VOOR DE AUTONOMIE VAN HET KIND
Alle kinderen in de groep worden door de pedagogisch medewerker gezien als een individu met eigen ideeën en inzichten. De kinderen krijgen de ruimte en worden gestimuleerd om zelf dingen te doen op hun eigen manier en in hun eigen tempo.

STRUCTUREREN EN GRENZEN STELLEN
De pedagogisch medewerker kan op een rustige en consequente manier duidelijk maken wat zij van de kinderen in de groep verwacht. Zij zorgt ervoor dat de kinderen zich hieraan houden door tijdig in te grijpen zodat de kinderen niet voortdurend het gevoel hebben “in overtreding” te zijn.

PRATEN EN UITLEGGEN
De pedagogisch medewerker communiceert (zowel verbaal als non verbaal) de hele dag door met de kinderen, zo leren jonge kinderen de taal. Zij past haar communicatie aan het begripsniveau en de interesse van de kinderen. De pedagogisch medewerker benoemt wat ze doet, wat er gebeurt, wat ze ziet en hoort en wat de kinderen laten zien. Ze gaat daarbij steeds na of ze kinderen goed heeft begrepen.

ONTWIKKELINGSSTIMULERING
De pedagogisch medewerker ziet de hele dag door kansen om kinderen “extra” te stimuleren op allerlei vlakken; motorische ontwikkeling, cognitieve ontwikkeling, taalontwikkeling en creatieve ontwikkeling. Zij doet dit door de aandacht van de kinderen op bepaalde dingen te richten, door nieuwe activiteiten of nieuw spelmateriaal aan te bieden of door op nieuwe mogelijkheden van het spelmateriaal te wijzen.

BEGELEIDEN VAN (POSITIEVE) INTERACTIES
De pedagogisch medewerker zorgt ervoor dat kinderen zich veilig en vertrouwd met elkaar voelen. Zij stimuleert het groepsgevoel door rituelen en positieve aandacht voor alle kinderen. De pedagogisch medewerker heeft oog voor de positieve interacties tussen de kinderen, zoals samenwerken, naar elkaar luisteren, delen, “om de beurt” doen, een ander kind iets geven, helpen, troosten, een complimentje geven of knuffelen.

Het gevoel van veiligheid wordt gezien als de belangrijkste pedagogische doelstelling. Het bieden van emotionele veiligheid is niet alleen belangrijk voor het welbevinden, het bieden van een veilig en vertrouwd klimaat is ook een voorwaarde voor het realiseren van de andere pedagogische basisdoelen. Pas als een kind zich op zijn gemak voelt, gaat het op ontdekking uit, zoekt het contact met andere kinderen en staat het open voor begeleiding.

Bij kinderdagverblijf op eXpeditie bieden we kinderen een gezellige, veilige en stimulerende omgeving waar zij zich geborgen voelen, zodat zij kunnen opgroeien tot zelfstandige evenwichtige mensen met respect voor anderen en zichzelf. Op eXpeditie heeft één kleine verticale groep en werkt met een vast team van pedagogisch medewerkers zodat er gemakkelijk een band kan worden opgebouwd. Vanuit die bekende veiligheid kunnen de kinderen de wereld ontdekken.

Bij kinderdagverblijf op eXpeditie krijgen de kinderen de mogelijkheid om te ontdekken. We bieden hen een uitdagende omgeving waarin hun nieuwsgierigheid geprikkeld wordt. Het spelmateriaal is uitgezocht om diverse situaties en mogelijkheden na te bootsen, waarmee de kinderen naar hartenlust kunnen oefenen en kunnen leren om problemen op te lossen.
De taalontwikkeling krijgt de hele dag door aandacht doordat we veel praten met de kinderen. Natuurlijk geven we het ook gericht aandacht door voor te lezen, liedjes te zingen en spelletjes te doen. Bij het werken in thema’s gebruiken we een thematafel en woordkaarten om zo belangrijke woorden extra aandacht te geven.

In onze ontdekkingstuin bieden wij de kinderen de mogelijkheid te leren over de natuur, groei, bloei en dieren. Met behulp van de tuin willen wij de kinderen respect voor de natuur bij brengen, maar gelijktijdig vooral de leuke kanten van buiten zijn laten zien. Hoe leuk is springen met je laarzen aan in de plassen of op je rug liggen in het gras om de wolken te zien veranderen van vorm of die spin die een ingewikkeld web heeft gemaakt, een waar kunstwerk.

Buiten spelen is verder belangrijk voor de motorische ontwikkeling. Buiten kunnen kinderen rennen, klimmen, lopen, springen, kruipen, fietsen en nog veel meer. De fijne motoriek stimuleren we door het aanbieden van knutselactiviteiten, puzzelen, knippen, tekenen, leren met bestek eten of zelf je rits vastmaken.

Kinderdagverblijf op eXpeditie is als het ware een samenleving in het klein. De groep speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van sociale vaardigheden van de kinderen. In de veiligheid van de groep leren kinderen respect te hebben voor elkaar, om te gaan met conflictsituaties, opkomen voor je eigen belang of die van een ander, samen spelen en daarmee leren delen, vriendschappen sluiten enzovoort.

Wij vinden het vooral belangrijk dat de kinderen leren om rekening met elkaar te houden. Dit leren de kinderen spelenderwijs tijdens allerlei groepsmomenten, zoals samen eten of een spelletje doen. Kinderen pikken veel van elkaar op, naast bijvoorbeeld taal leert het kind ook wat een ander prettig vindt en wat niet. Waar nodig corrigeert de pedagogisch medewerker het gedrag met de nodige uitleg.

De pedagogisch medewerker is in haar gedrag een belangrijk voorbeeld voor de kinderen. Ze is vriendelijk, luistert naar de kinderen en brengt ze met elkaar in contact daar waar dat kan. Een fijne sfeer in de groep is belangrijk, door positieve aandacht te geven aan wat er goed gaat en op een rustige manier te vertellen welk gedrag je wel wilt zien kan de pedagogisch medewerker hieraan bijdragen.

Het eigen maken van normen en waarden maakt onderdeel uit van de morele ontwikkeling. Binnen en buiten de groep doen zich gedurende de dag op het kinderdagverblijf veel leermomenten voor, zoals bijvoorbeeld pijn of verdriet, een conflict of een gebeurtenis. Door de manier waarop de pedagogisch medewerker op dit soort situaties reageert ervaart een kind wat wel en niet goed is. De pedagogisch medewerker is zich ervan bewust dat zij hierin een rol hebben en geven zelf het goede voorbeeld.

De belangrijkste normen en waarden binnen kinderdagverblijf op eXpeditie zijn:
• Respect voor jezelf en alles wat leeft
• Respect voor de eigendommen van anderen
• Beleefd en vriendelijk zijn
• Eerlijkheid, duurt het langst

Ons uitgangspunt is dat het kind niets “moet” maar “mag”. Dit houdt in dat we zoveel mogelijk inspelen op de wensen van het kind, door kinderen buiten de vaste groepsmomenten de mogelijkheid te bieden om zelf keuzes te maken. Dit houdt in dat we kinderen bijvoorbeeld niet dwingen om te eten of te drinken. Uiteraard zullen we het kind stimuleren en uitleg geven, maar als het kind absoluut niet wil, dan wordt dat gerespecteerd. Zindelijkheid, eten en slapen kun je niet afdwingen en wij kiezen er bewust voor om niet in deze machtsstrijd terecht te komen.

De kinderen krijgen de ruimte om zichzelf te uiten, zij mogen verdrietig, boos of gefrustreerd zijn. Natuurlijk is er wel een grens, het is belangrijk dat de andere kinderen in de groep zich ook veilig blijven voelen. Indien nodig worden kinderen aangesproken op hun gedrag, er wordt hen uitgelegd wat er van hen verwacht wordt en waarom. Mocht een kind niet luisteren dan wordt hij of zij even apart gezet op de groep. Hierbij is het van belang dat het kind zelf op zo’n moment niet wordt afgewezen, maar dat zijn of haar gedrag niet acceptabel is. Na afloop van het incident zal de pedagogisch medewerker het weer bijleggen met het kind, zo leert het kind dat er fouten gemaakt mogen worden zonder dat hij of zij niet meer leuk of lief gevonden wordt.

Voor het formuleren van een passende pedagogische visie voor kinderdagverblijf op eXpeditie hebben wij ons laten inspireren door de ideeën en visies van verschillende ontwikkelingspsychologen en pedagogen; Rudolf Steiner, Célestin Freinet en Janusz Korczak. Deze visies en bijbehorende pedagogische uitgangspunten vormen de basis van ons dagelijks pedagogisch handelen. Dit wil niet zeggen dat we volledig werken volgens hun uitgangspunten. Wij hebben zelf de belangrijkste speerpunten omschreven en die kunnen niet bij één pedagoog worden ondergebracht. Op eXpeditie wil zich niet richten op één bepaalde stroming of theorie, tenslotte is ieder kind verschillend. Onze kracht is dat we het kind echt willen volgen. Juist door niet te kiezen voor één stroming kunnen we blijven kijken naar de manier van opvoeden en begeleiden die het beste bij het kind past.

RUDOLF STEINER
Volgens Rudolf Steiner, filosoof en grondlegger van antroposofie, heeft het kind de echte wereld nodig om zich te ontwikkelen. De natuur is een belangrijk onderdeel van die echte wereld, het leert kinderen omgaan met en respect te hebben voor de aarde. Buiten spelen, tuinieren in de moestuintjes, contact met of verzorgen van dieren zijn belangrijke activiteiten die op eXpeditie zal aanbieden. We maken wekelijks uitstapjes buiten het kinderdagverblijf (denk aan supermarkt, speeltuin, duinen, kinderboerderij) en brengen de buitenwereld ook naar binnen door bezoekjes van de kapper, de brandweer of een kok te organiseren.

Steiner pleit verder voor rust en ritme. Rust is belangrijk om kinderen niet te storen in hun spel en creatieve activiteiten. Onze rustige omgang met de kinderen en een prikkelarme inrichting met natuurlijke materialen in natuurkleuren zal hieraan bijdragen. Ritme geeft kinderen veiligheid en biedt herkenning, zo weten de kinderen waar ze aan toe zijn. Op eXpeditie zal werken met een vaste dagindeling en met vaste rituelen, daarnaast besteden we aandacht het vieren van de seizoenen en de jaarfeesten.

CÉLESTIN FREINET
Respect voor kinderen speelt in de pedagogiek van de Franse onderwijzer Célestin Freinet een belangrijke rol. Dit uit zich in de kinderopvang onder meer door kinderen te laten spelen vanuit de belevings- en ervaringswereld van het kind. De kinderen mogen zelf kiezen waarmee ze willen spelen, hierdoor wordt de betrokkenheid van het kind vergroot. Er staan verschillende hoeken tot hun beschikking (huishoek, bouwhoek, leeshoek, themahoek). Het is de taak van de pedagogisch medewerker om de kinderen te begeleiden bij het onderzoeken en experimenteren, maar wil een kind niet aan een gezamenlijke (knutsel)activiteit meedoen dan hoeft dat niet.

Freinet vindt verder dat kinderen al op jonge leeftijd zelfstandigheid naar draagkracht moeten krijgen. Wij stimuleren kinderen zelf hun jas aan of uit te doen en zelf naar de wc te gaan, maar bijvoorbeeld ook zelf hun conflicten op te lossen (uiteraard soms met een beetje extra hulp van de pedagogisch medewerker). Door kinderen te laten helpen bij het dekken (en afruimen) van de tafel of het opruimen van het speelgoed geven we hen verantwoordelijkheid en vertrouwen. De pedagogisch medewerkers helpen mee, geven daarbij het goede voorbeeld en maken complimentjes aan de kinderen. Hiermee groeit niet alleen hun zelfstandigheid, maar ook hun zelfvertrouwen en eigen waarde.
Ook Freinet vindt de “echte” wereld belangrijk. We spelen bij voorkeur met de echte materialen en niet alleen met de kinderversie van voorwerpen. Dus in de huishoek een echte telefoon, in de modderkeuken echte potten en pannen en bouwen we ook met boomstammetjes en planken.

JANUSZ KORCZAK
Rechtvaardigheid, zorg voor elkaar, het luisteren naar en het respect hebben voor de eigenheid van het kind staat centraal bij de visie van pedagoog Janusz Korczak. Respect voor kinderen houdt volgens Korczak in dat we erop vertrouwen dat het kind zelf aangeeft wat goed voor hem of haar is en dat zij zelf weten wat zij kunnen. Bij kinderdagverblijf op eXpeditie krijgen kinderen hier letterlijk de ruimte voor (geen over bescherming). In onze natuurlijke buitenruimte is er voor de kinderen voldoende mogelijkheid om het vallen en opstaan te leren, buiten biedt de natuur hen elke dag nieuwe kansen voor avontuurlijk spel (balanceren op een boomstam, van een heuvel afrennen of rollen, verstoppen, tikkertje, met takken spelen enzovoort).

Elk kind is uniek. Er bestaan nogal wat verschillen in tempo, waarin kinderen zich ontwikkelen. Waar de één vlot is met praten, kan de ander veel eerder fietsen. Wie intensief op één gebied leert, houdt minder energie over voor groei op andere gebieden. Een kind kan niet alles tegelijk en ieder kind heeft zijn voorkeuren en talenten. Om een optimaal ontwikkelingsklimaat te scheppen werken we ontwikkelingsgericht. We kijken waar het kind staat in zijn ontwikkeling en waar het naar toe kan en wil (zone van de naaste ontwikkeling). Niet de leeftijd, maar het ontwikkelingsniveau en de interesses bepalen wat we aanbieden. Door thematisch te werken met een ontwikkelingsmethode (Kiki en/of peuteractiviteitenweb) komen alle ontwikkelingsgebieden van het kind aan bod.